Vlaams Congres
van Leraars Wetenschappen





Workshops

Algemeen

Biologie

Chemie

Fysica

Aardrijkskunde

Workshops Fysica

De zaak Huygens versus Newton

  • Code: F1
  • Omschrijving:

    We bespreken de geschiedenis van de theorie van het licht van Ibn Al-Haytem in de 11de eeuw tot en met de introductie van de quantum mechanica in de 20ste eeuw. We besteden veel aandacht aan het deeltjes- en golfkarakter van licht en introduceren zo de dualiteit van golven en deeltjes.
    We doen dit alles aan de hand van enkele proefjes die elk een nieuw deel van de puzzel introduceren.
  • Verantwoordelijke: Laura van den Bremen
  • Duur: 1.00 u.
  • Doelgroep: 3de graad; ASO, TSO
  • Maximum aantal deelnemers: 25
  • Gaat door om: 9:45-10:45, 14:00-15:00

Challenge Labs

  • Code: F2
  • Omschrijving:

    Deze workshop wordt in het ENGELS gegeven.

    De Challenge Labs bieden fysica-laboactiviteiten aan die zowel kort als slim zijn. Het doel is om docenten te voorzien van een verzameling puzzels die gebruikt kunnen worden als modellen voor een beoordeling op basis van concrete, overdrachtsgerichte taken.
    De instrumentatie die in de handen van de leerlingen wordt gelegd, omvat vaak sensoren en een beroep op IT om hen in staat te stellen experimentele resultaten te kiezen, erover na te denken en deze te analyseren, ook al kunnen deze zeer snel worden verkregen.
    Challenge Labs zijn uitdagingen. Hun protocollen zijn opzettelijk erg kort en de gestelde vragen erg duidelijk, zelfs als ze nadenken en experimenteren vereisen. Het is ook telkens een race tegen de klok: elk antwoord wordt bekeken binnen een strikte tijdslimiet. Het werk gebeurt in kleine groepen.
  • Verantwoordelijke: Philippe Léonard
  • Duur: 1.00 u.
  • Doelgroep: 2de graad, 3de graad; ASO, TSO, BSO
  • Maximum aantal deelnemers: 20
  • Gaat door om: 14:00-15:00, 15:45-16:45 (Volzet)

Smartphone en (Arduino-)sensoren voor fysicaproeven

  • Code: F3
  • Omschrijving:

    Smartphones zijn op korte tijd heel slim geworden, onder andere omdat ze tjokvol sensoren zitten die heel nauwkeurig magnetische velden, druk, geluid, licht en versnellingen kunnen meten. Deze sensoren zijn op de meeste toestellen verrassend vlot uitleesbaar en de (gratis!) app phyphox (https://phyphox.org/) maakt daar handig gebruik van. De app is beschikbaar in het Nederlands, en zowel voor Android als iOS. Op de website zijn ook heel wat voorbeeldexperimenten te vinden met ondersteunend lesmateriaal.
    Voor een aantal proeven en demonstraties wil je uiteraard je smartphone (of deze van de leerlingen) niet beschadigen. In deze workshop bekijken we enkele alternatieven die al dan niet via een smartphone uitgelezen kunnen worden. Mogelijkheden zijn er via de Arduino Nano BLE Sense (via bluetooth, rechtstreeks in de phyphox app) of via standalone toepassingen (Pocketlab Voyager, iOLab).
  • Verantwoordelijke: Philippe Smet
  • Duur: 1.00 u.
  • Doelgroep: iedereen; ASO, TSO
  • Maximum aantal deelnemers: 100
  • Gaat door om: 9:45-10:45, 14:00-15:00

Draadloos meten met Pasco-sensoren bij demonstratie- en leerlingenexperimenten

  • Code: F4
  • Omschrijving:

    Tijdens deze educatieve sessie zullen verschillende experimenten uitgevoerd worden waarbij enkel draadloze sensoren gebruikt worden: E(V)RB, vrije val van een bal, ijking van een veer, arbeid & vermogen bij het optillen van een massa, Boyle-Mariotte, afkoeling bij verdamping van ether, opwekken van inductiestroom, harmonische trilling, pH/geleidbaarheid in oplossingen, CO2 –gehalte in de lucht.

    Aan volgende punten zal extra aandacht geschonken worden:
    • Welke software van Pasco gebruik ik best: Capstone of Sparkvue?
    • Hoe start ik op en maak ik snel connectie met de gekozen sensor?
    • Hoe verkrijg ik een mooie grafiek uit de verkregen data?
    • Hoe trek ik trendlijnen doorheen de meetpunten op de grafieken?
    • Welke analyse is er verder nog mogelijk met deze software?
    • Hoe verzamel ik bij langdurige metingen (b.v. stolcurve van water) data op de sensor zelf, om deze nadien te downloaden en in grafiek te zetten)?
    • Is video-analyse ook mogelijk met de software?

    Deelnemers die hun eigen laptop/iPad/GSM meebrengen waarop de software vooraf geïnstalleerd is, kunnen eventueel zelf enkele metingen uitvoeren.
  • Verantwoordelijke: Jozef Dreezen
  • Duur: 1.00 u.
  • Doelgroep: 2de graad, 3de graad; ASO, TSO, BSO
  • Maximum aantal deelnemers: 15
  • Gaat door om: 11:45-12:45, 15:45-16:45 (Volzet)

Met Torricelli en Pascal, op weg naar Magdeburg

  • Code: F5
  • Omschrijving:

    Het doel van deze workshop is om een hele reeks experimenten uit te voeren - en de leerlingen te laten nadenken en uitvoeren - in verband met druk.
    Hydrostatisch: druk afhankelijk van de diepte van een vloeistof; experiment van Hare (druk als functie van de dichtheid) – studie van de longcapaciteit, enz.
    Atmosferisch: waarneming van de variatie in druk als functie van de hoogte (Puy de Dôme-experiment), water laten koken onder 100°C (experiment van Franklin),
    Laten zien dat druk in verschillende richtingen werkt (principe van Pascal), druk uitgeoefend door een gas – gaswetten – analyse van duikomstandigheden, druk in het oor en vele andere.
  • Verantwoordelijke: Bernadette Anbergen
  • Duur: 1.00 u.
  • Doelgroep: iedereen
  • Maximum aantal deelnemers: 25
  • Gaat door om: 9:45-10:45, 11:45-12:45

Speelse fysica

  • Code: F6
  • Omschrijving:

    De onderwerpen warmte, lucht, krachten en elektriciteit komen aan bod.
    Met eenvoudig materiaal en uitsluitend met experimenten worden de basiswetten van de fysica doorlopen en aangetoond.
    De getoonde experimenten kunnen de start zijn van de les bij een nieuw onderwerp. Iedere proef stimuleert interactie en discussie over het onderwerp en nodigt uit om zelf te proberen.
    Alle experimenten zijn verrassend en kunnen de leerlingen van alle niveaus uitdagen.
    De doelstelling is, vertrekkend van het dagelijks leven, te komen tot de basis van wetenschap.
  • Verantwoordelijke: Marc Govaert
  • Duur: 1.00 u.
  • Doelgroep: iedereen
  • Maximum aantal deelnemers: 30
  • Gaat door om: 9:45-10:45 (Volzet), 14:00-15:00

Door de ruimte naar Mars: bepaal de juiste baan, snelheid en versnelling bij de lancering van een raket (herhaling 2023)

  • Code: F7
  • Omschrijving:

    Mars, het lijkt wel of alle ruimtevaartorganisaties hun pijlen tegenwoordig op deze buurplaneet gericht hebben. Verhalen van succesvolle lanceringen wisselen af met mislukte pogingen. En dan is er nog een zekere E. Musk die beweert om binnen enkele jaren de eerste mensen op Mars te laten landen.
    Tijdens dit STEM-project gaan we na welke uitdagingen we moeten overwinnen om een succesvolle lancering naar Mars te bekomen. Denk daarbij aan de route die afgelegd dient te worden en of we op eender welk moment naar Mars kunnen vertrekken. Evengoed bekijken we wat erbij komt kijken om een raket een stabiele vlucht te laten uitvoeren en wat de meest aerodynamische vorm is. De leerlingen gaan zelf methodes moeten bedenken om de hoogte, snelheid en de versnelling van hun raket te kunnen achterhalen.
  • Verantwoordelijke: Tim Louagie
  • Duur: 1.00 u.
  • Doelgroep: 2de graad; ASO
  • Maximum aantal deelnemers: 25
  • Gaat door om: 11:45-12:45, 15:45-16:45